Trước khi có sự xuất hiện của máy đo tỷ trọng kỹ thuật số, con người thực hiện đo tỷ trọng chủ yếu bằng thủ công, kết hợp ứng dụng một số dụng cụ thô. Đó có thể là tỷ trọng kế (phù kế), kit đo tỷ trọng hoặc bình đo tỷ trọng. Nếu chỉ nghe tên gọi, nhiều người hẳn sẽ nhận định rằng thiết bị đo tỷ trọng điện tử là ưu việt hơn cả. Nhưng thực chất, ta sẽ không tìm ra cách đo tỷ trọng nào tốt hơn trong số các loại trên được. Bởi cách dùng cũng như trường hợp sử dụng chúng không giống nhau. Do đó, ta chỉ có thể so sánh điểm lợi và hại trong từng phương pháp đo tỷ trọng. Đến đây, Tecostore đã hé lộ một phần câu trả lời, tuy nhiên để biết toàn bộ hãy đọc đến cuối bài viết này nhé!

Hiện nay, việc đo tỷ trọng các chất lỏng và rắn đã trở thành một công việc chuyên môn trong các phòng thí nghiệm. Các chuyên gia có đầy đủ bộ dụng cụ để thực hiện đo đạc, không chỉ riêng thiết bị đo tỷ trọng kỹ thuật số. Họ ứng dụng linh hoạt, tùy theo yêu cầu về độ chính xác và điều kiện thực hiện. Trong số đó, hay dùng nhất là các kiểu sau: 

Đo tỷ trọng bằng tỷ phù kế

Trước tên cần lý giải, phù kế - tỷ trọng kế là gì? Đây là dụng cụ đo lường xác định khối lượng riêng của chất lỏng. Phù kế thông thường làm bằng thủy tinh, có hình trụ với một đầu chứa quả bóng, được giữ thẳng đứng bằng thủy ngân hoặc kim loại nặng. Nó dài trong khoảng 300-320mm và nhiệt độ tiêu chuẩn áp dụng là 20 độ C. Về cách sử dụng, trước tiên cần vệ sinh thiết bị bằng ethanol hoặc ether. Ta rót chất lỏng vào một bình đựng hóa học, tiếp đến thả từ từ phù kế vào dung dịch sao cho nó nổi lơ lửng (không chạm đáy và thành bình). Sau khi chờ phù kế ổn định trạng thái, kết quả chúng ta cần là vị trí bề mặt chất lỏng tiếp xúc với thiết bị được đánh dấu trên thang đo. Lưu ý rằng, thao tác lấy mẫu phải làm rất chuẩn, chỉ cần xuất hiện bọt khí thì phép đo xác suất đúng sẽ giảm đi.

Phù kế

Cách đo tỷ trọng kế này dùng nhiều trong thương mại. Các chất lỏng được thương mại hóa như nước ngọt, axít sulfuric, cồn hay rượu vang có chất lượng phụ thuộc lớn và tỷ trọng của chúng. Theo đó, tỷ trọng kế có những thiết kế đặc biệt, chỉ dành riêng cho một đối tượng đo. Chẳng hạn, lactometer - phù kế sữa; alcoholmeter - phù kế rượu hay saccharometer - phù kế nước ngọt… Ngoài ra, một dạng tỷ trọng kế đặc biệt khác có tên nhiệt phù kế. Loại này chứa nhiệt bên trong nên giúp đo chất lỏng có khối lượng riêng thay đổi theo nhiệt độ.

Dùng bình đo tỷ trọng

Chất liệu tạo nên bình đo tỷ trọng phổ biến nhất là thủy tinh borosilicate, cho khả năng chịu nhiệt, kháng hóa chất cao, đã được xác định dựa trên tiêu chuẩn ISO 3585. Trên thân bình có đánh số và ký hiệu bằng loại mực in cao cấp, đảm bảo luôn giữ màu tốt dù ở trong môi trường nhiệt độ cao hoặc không thuận lợi. Các loại bình đo tỷ trọng hay đi đôi với nhau trong quá trình thực hiện thí nghiệm sẽ khó mà “lạc mất” bởi chúng được đánh số thứ tự rất rõ ràng, giúp giảm tránh những nhầm lẫn không đáng có.

Dùng bình đo tỷ trọng trong phòng thí nghiệm

Cách dùng bình đo tỷ trọng hơi phức tạp hơn so với phù kế. Bước đầu tiên, cân khối lượng chính xác của bình đo trong trạng thái rỗng, không chứa mẫu, đã được vệ sinh sạch và khô ráo. Tiếp đến, ta mở nắp bình rồi đổ dần dần mẫu dung dịch, để tránh bọt khí, cho tới khi đầy bình. Ta giữ nguyên bình ở nhiệt độ 20 trong 30 phút. Sau khoảng thời gian chờ, ta cân bình chứa dung dịch rồi tính toán khối lượng chất lỏng. Tới đây ta tiếp tục thao tác đo nước cất tương tự như dung dịch mẫu, lưu ý là đo tiếp bằng bình đo tỷ trọng đó đã qua công đoạn vệ sinh. Khi có đủ khối lượng hai chất lỏng, ta tiến hành tính tỷ số giữa chúng. Kết quả cuối cùng sẽ lẻ 4 chữ số ở phần thập phân.

Đo bằng kit đo tỷ trọng

Khác với hai loại phía trên, kit đo tỷ trọng có đối tượng đo là vật liệu rắn và xốp. Thay vì dùng thang đo, nó sử dụng cân để thân tích. Ta lần lượt cân vật mẫu trong không khí có trọng lượng M1 và cân vật mẫu trong môi trường dung môi có trọng lượng M2. Độ chênh lệch của M1 và M2 chia cho chất lỏng sẽ r tỷ trọng của mẫu. Phương pháp này tuy tốn kém chi phí lẫn vật mẫu nhưng đổi lại kết quả của nó lại ít có sai số cũng như tiết kiệm thời gian cho người dùng.

Dùng máy đo tỷ trọng chất lỏng số

Tỷ trọng kế điện tử chỉ dành để đo tỷ trọng chất lỏng. Theo nguyên lý hoạt động của thiết bị này, sẽ có một ống thủy tinh rỗng dao động ở một tần số nhất định. Khi các ống được làm đầy bằng mẫu, tần số này sẽ có xu hướng thay đổi, khối lượng càng lớn thì tần số càng nhỏ. Tần số này sẽ được đo rồi chuyển thành tỷ trọng. Cuối cùng, việc hiệu chuẩn tỷ trọng được thực hiện trong không khí và nước cất. Mặc dù quy trình thực hiện có phần phức tạp, phải qua nhiều bước nhưng nếu bạn tuân thủ chuẩn xác thì kết quả đạt được sẽ có độ chính xác vượt ngoài mong đợi. 

Tỷ trọng kế điện tử MDS-3000

Trên đây là một số phương pháp đo tỷ trọng phổ biến. Rõ ràng, không phải lúc nào máy đo tỷ trọng cầm tay, để bàn kỹ thuật số cũng chiếm ưu thế. Trong một số trường hợp nhất định, đo nhanh như phù kế lại hiệu quả hơn. Hoặc những lúc cần tính toán tỷ trọng của chất rắn ta phải ứng dụng kit đo tỷ trọng. Hay những lúc cần tỉ mỉ để đạt kết quả chính xác trong phòng thí nghiệm thì bình đo tỷ trọng lại là lựa chọn tốt nhất. Tóm lại, tùy hoàn cảnh và mục đích sử dụng sẽ có thiết bị phù hợp. Chúc bạn tận dụng được dụng cụ và đạt hiệu quả trong công việc.

Nơi mua cân điện tử và tỷ trọng kế uy tín tại Việt Nam

Hiện Tecostore - Thế giới thiết bị đo lường và Giải pháp kỹ thuật đang phân phối các sản phẩm đo lường cơ khí chính xác đa dạng đến từ nhiều thương hiệu uy tín. Khách hàng có thể tham khảo các sản phẩm cân điện tử đến từ hãng Insize và các mẫu máy đo tỷ trọng đến từ hãng Alfa Mirage Nhật Bản. Các dòng sản phẩm tại Tecostore đều được nhập chính hãng 100%, giá cả hợp lý và luôn được FREESHIP trên phạm vi toàn quốc.

Nếu bạn đang có nhu cầu tìm mua những dụng cụ đo cơ khí chính xác chất lượng thì hãy gọi ngay tới số Hotline: 0966580080 của Tecostore để nhận được các tư vấn giàu chuyên môn nhé!

Hồng Thu

09:30 12/09/2021

1855 lượt xem